در این مرحله قصد داریم تا ابتدایی ترین کد پی اچ پی را وارد برنامه خود کنیم اما پیش از نوشتن اولین کد خود در زبان پی اچ پی نیاز است تا این زبان یا به طور کلی هر زبان برنامه نویسی را با زبانی که به آن تکلم می کنیم مقایسه کنیم تا از این پس درک بهتری نسبت به زبان های برنامه نویسی داشته باشیم.
برای مثال در زبان انگلیسی لیستی از اسامی و افعال و قیود و ... وجود دارد که همواره تعداد این اسامی، افعال و قیود و ... در حال افزایش است. از سوی دیگر تعدادی قوانین و قواعد هم در زبان انگلیسی حاکم است که از آن جمله می توان به ساده ترین این قواعد که برای زمان حال مورد استفاده قرار می گیرد اشاره کرد:
مفعول < فعل < فاعل
جالب است بدانیم که این قواعد گرامری در هر زبانی خاص آن زبان بوده و قواعد گرامری زبان های مختلف با یکدیگر فرق می کند. حال با دانستن واژگان مورد نیاز و آگاهی از قواعد زبان انگلیسی خواهیم توانست جمله ای صحیح تولید کنیم. برای مثال جمله زیر را در نظر می گیریم:
.I learn programming
در حقیقت در مثال فوق کلمه "I" فاعل است، کلمه "learn" فعل است و کلمه "programming" مفعول است. معنی جمله فوق "من برنامه نویسی یاد می گیرم" است. به طور کلی ما با دانستن قوانین حاکم بر زبان انگلیسی قادر خواهیم بود با دانستن تعدادی اسم و فعل و ... تعداد بی نهایت جمله تولید کنیم. سپس با ادغام این جملات خواهیم توانست یک کتاب کامل در مورد برنامه نویسی بنویسیم (لازم به ذکر است گاهی اوقات می توانیم از خیلی از این قواعد و دستورات ساخت جمله پیروی نکرده و جملاتی تولید کنیم که از لحاظ دستور صحیح نیستند اما این در حالی است که مخاطب ما منظورمان را خواهد فهمید. برای مثال عبارت"Programming I like" را در نظر بگیریم. اگر بخواهیم این جمله را به صورت واژه به واژه ترجمه کنیم با معنی "برنامه نویسی من دوست دارم" رو به رو می شویم. اگر چه که این جمله از لحاظ دستور گرامر زبان انگلیسی اشتباه است اما این در حالی است که اگر این جمله را برای یک شخص انگلیسی زبان بیان کنیم وی منظور ما را خواهد فهمید).
در زبان های برنامه نویسی هم قضیه دقیقاً به همین صورت است اما با یک تفاوت عمده. به عبارت دیگر در زبان های برنامه نویسی یکسری کلید واژه، متد، کلاس و ... وجود دارد که از پیش توسط طراحان زبان های برنامه نویسی ایجاد شده اند. جالب است بدانیم همانطور که در زبان های زنده دنیا واژگان جدید دائماً به لیست واژگان قبلی اضافه می گردند و تعدادی واژگان هم می میرند و دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرند، در زبان های برنامه نویسی هم این امکان وجود دارد که کلید واژه ها، کلاس ها، متدهای جدید و به طور کلی API های جدید به نسخه های تکمیلی زبان برنامه نویسی مد نظر افزوده گردد (لازم به ذکر است که API مخفف واژگان Application Programming Interface است). علاوه بر این تعدادی قوانین نیز در هر زبان برنامه نویسی وجود دارد که برنامه نویس با دنبال نمودن آنها قادر خواهد بود تا دستورات قابل اجرایی را تولید کند. همانند زبان های زنده دنیا، قواعد حاکم بر هر زبان برنامه نویسی خاص خود آن زبان بوده و متفاوت از دیگر زبان های برنامه نویسی است.
یک برنامه نویس با آگاهی از کلید واژه ها، کلاس ها، متدها و ... در یک زبان برنامه نویسی و همچنین آگاهی از قواعد حاکم در آن زبان خواهد توانست با استفاده از اجزای تشکیل دهنده یک زبان برنامه نویسی تعداد بی نهایت دستور صحیح تولید کرده و با ادغام این دستورات برنامه ها و اپلیکیشن های پیچیده ای تولید کند.
اگر خاطرمان باشد پیش از این گفتیم که زبان های برنامه نویسی همانند زبان های زنده دنیا هستند اما با یک تفاوت عمده. گفتیم اگر در زبان انگلیسی اصول و قواعد ساخت جمله را دنبال نکنیم باز هم قادر خواهیم بود جملاتی ایجاد کنیم که اگر چه از لحاظ گرامری صحیح نیستند اما مخاطب منظور ما را خواهد فهمید. تفاوت عمده یک زبان برنامه نویسی با یک زبان زنده از اینجا ناشی می شود که در برنامه نویسی "به هیچ وجه" قادر نخواهیم بود اصول، قواعد و قوانین زبان های برنامه نویسی را زیر پا بگذاریم. به عبارت دیگر اگر این اصول را زیر پا بگذاریم اصلاً هیچ برنامه یا اپلیکیشنی اجرا نخواهد شد. به طور خلاصه زبان های برنامه نویسی آنقدر هم که تصور می کنیم با هوش نیستند که بتواند منظورمان را درک کنند.
امید است با تشبیهی که مابین یک زبان زنده و زبان های برنامه نویسی صورت دادیم، به اهمیت فراگیری اصول و قواعد زبان های برنامه نویسی پی برده و سعی کنیم به منظور تولید برنامه ها و اپلیکیشن های صحیح همواره این اصول و قواعد را مد نظر قرار دهیم.
اکنون با دانستن این مسئله، شروع به نوشتن اولین خط از کد به زبان پی اچ پی خواهیم کرد و کد خود را به صورت زیر تکمیل می کنیم:
|
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
|
<html><head> <title>My Website</title></head><body> <h2>In the name of the most high</h2> <p>Hello World</p> <?php ?></body></html> |
اولین قانون به کار گیری زبان پی اچ پی استفاده از دستور php?> است. به منظور اضافه کردن دستورات پی اچ پی داخل کدهای اچ تی ام ال نیاز است تا ابتدا علامت > را قرار داده و پس از آن یک علامت سوال قرار دهیم و عبارت php را بنویسیم (توجه داشته باشیم که این عبارت می بایست با حروف کوچک نوشته شوند). سپس برای آنکه بتوانیم دستورات خود را وارد کنیم چند خط فاصله قرار داده و کد پی اچ پی خود را با قرار دادن یک علامت سوال دیگر و سپس علامت بزرگ تر به صورت <? به پایان می رسانیم. از این پس ما با یک صفحه وب سایت دینامیک رو به رو خواهیم بود. اکنون از این مرحله به بعد هر کدی که داخل این بخش نوشته شود توسط وب سرور دریافت شده و تحویل اپلیکیشن سرور پی اچ پی می گردد.
توجه داشته باشیم که در نسخه های ابتدایی تر به جای تگ php?> این امکان وجود داشت که از دستور ؟> نیز استفاده کرد اما این در حالی است که با استفاده از این دستورات ممکن است که در برخی مواقع وب اپلیکیشن ما اجرا شود اما به هیچ وجه اینکار توصیه نمی شود.
علاوه بر این با ویرایش کردن فایل php.ini این امکان را خواهیم داشت تا از Syntax زبان ASP نیز در کدهای پی اچ پی خود استفاده کنیم. به عبارت دیگر به جای <? ?> می توان از <% %> استفاده نمود اما این کار هم به هیچ وجه توصیه نمی شود و علت هم آن است که چنین ساختاری الزاماً همیشه کار نخواهد کرد چرا که ممکن است پس از قرار دادن این کدها روی سرور با این مسئله مواجه شویم که سرور امکان اجرای این فایل ها را به ندهد.
دستوری داخل زبان پی اچ پی وجود دارد که این امکان را به ما می دهد تا اطلاعاتی مرتبط با زبان پی اچ پی که روی سیستم عامل ما نصب است از قبیل نسخه آن و غیره را به ما نشان دهد. این دستور عبارت است از ;()phpinfo. حال کد فوق را به صورت زیر تکمیل می کنیم:
|
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
|
<html><head> <title>My Website</title></head><body> <h2>In the name of the most high</h2> <p>Hello World</p> <?php phpinfo(); ?></body></html> |
نکته ای که در مورد دستورات پی اچ پی وجود دارد این است که نوشتن کد فوق به صورت زیر هیچ تاثیری در اجرای روند برنامه نخواهد داشت:
|
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
|
<html><head> <title>My Website</title></head><body> <h2>In the name of the most high</h2> <p>Hello World</p> <?php phpinfo(); ?></body></html> |
به عبارت دیگر وجود فاصله در قبل و بعد از کدهای پی اچ پی در زمان تفسیر کدها مد نظر قرار داده نمی شوند (البته لازم به ذکر است همانطور که در کد فوق ملاحظه می شود حتماً می بایست دستور <?php و کدی که پس از آن قرار می گیرد حداقل یک فاصله وجود داشته باشد. به عبارت دیگر هر دستور پی اچ پی می بایست از مابقی دستورات با استفاده از یک فاصله مجزا شده باشد.)
در این مرحله برنامه ما تکمیل شده است. با فشردن کلیدهای Ctrl + S برنامه خود را Save می کنیم. مجدد قصد داریم تا برنامه خود را اجرا کنیم برای این منظور به مرورگر فایرفاکس رفته و با زدن دکمه های Ctrl + R مرورگر را Refresh می کنیم تا کدهای جدید که وارد کرده ایم را نمایش دهد:
همانطور که می بینیم پس از Refresh کردن کدهای جدید پی اچ پی که وارد کردیم نمایش داده نمی شوند. در واقع همانطور که در تصویر فوق مشخص است، مسیر اجرای این فایل مستقیماً از روی درایو سی است و این در حالی است که هر موقع بخواهیم یک دستور پی اچ پی را در مرورگر اجرا کنیم، حتماً نیاز است تا آن را از طریق آدرس localhost اجرا کنیم.
برای این منظور ابتدا برنامه Wamp را اجرا کرده تا به صورت زیر در نوار پایین ویندوز نمایش داده شود:
در واقع با قرار گرفتن آیکان این نرم افزار و سبز شدن رنگ آن در نوار پایین ویندوز این اطمینان را خواهیم داشت که پی اچ پی، MySQL و آپاچی به درستی کار می کنند. مجدد به مرورگر فایرفاکس مراجعه کرده و همانطور که در تصویر زیر مشخص است آدرس مرتبط با فایل خود در localhost را وارد می کنیم:
آدرس http://localhost/my_website/index.php را وارد می کنیم (منظور از این آدرس فولدری تحت عنوان my_website داخل فولدر www است که داخل دایرکتوری wamp قرار دارد). در این مرحله دکمه Enter را می فشاریم تا فایرفاکس به آدرس مد نظر رجوع کند (در واقع هرآنچه داخل فولدر www قرار گیرد از طریق آدرس http://localhost قابل دسترس خواهد بود):
می بینیم که این بار وب اپلیکیشن ما از روی localhost اجرا شده و دستور پی اچ پی را هم که وارد برنامه خود کردیم نمایش داده می شود. به طور مثال در تصویر فوق می بینیم که نسخه مرتبط با پی اچ پی نصب شده روی سیستم عامل به علاوه اطلاعات گسترده دیگری نمایش داده می شوند.
اکنون برای آنکه مجدد Source Code این صفحه را مشاهده کنیم، مطابق روشی که در قبل به آن اشاره شد عمل می کنیم:
می بینیم که دستور ;()phpinfo حاوی اطلاعات گسترده ای در خود می باشد که در Source Code نمایش داده شده اند. به عبارت دیگر دستور ;()phpinfo توسط وب سرور آپاچی به کدهای اچ تی ام ال تبدیل شده و در مرورگر نمایش داده می شوند و به همین دلیل هم هست که وقتی به Source Code نگاه می کنیم هیچ گونه کد و تگ مربوط به زبان پی اچ پی در آن نمی بینیم.
آشنایی با تگ p در زبان اچ تی ام ال (html)